Borstvoeding
Borstvoeding is de beste voeding voor je baby. Moedermelk bevat waardevolle voedings- en afweerstoffen die kinderen nodig hebben voor hun groei, ontwikkeling en gezondheid. Een baby wordt geboren met een sterke zoek-, hap-, zuig- en slikreflex en een behoefte aan voeding. Naast voeding zijn warmte en lichaamscontact voor een baby heel belangrijk. Door deze warmte en het lichaamscontact ontstaat een hechte band tussen ouders en hun baby. Voor de moeder biedt het geven van borstvoeding eveneens voordelen. Praktisch alle moeders kunnen borstvoeding geven. Voor een baby is drinken aan de borst een aangeboren vaardigheid, voor jou als moeder is het meestal een onbekende kunst waar je vaardig in wordt door het te doen. De moedermelk van de eerste dagen bevat grote hoeveelheden beschermende stoffen. Omdat je baby meer gaat drinken naarmate hij of zij groeit krijgt het later ook nog steeds evenveel beschermende stoffen binnen. De positieve effecten van borstvoeding zijn het grootst als je baby minimaal zes maanden borstvoeding krijgt.Moedermelk, het witte bloed
De eigenschappen van moedermelk zijn talkrijk. Moedermelk wordt gezien als wit bloed, omdat het veel waardevolle stoffen bevat die ook in bloed voorkomen.Een aantal van deze waardevolle stoffen zijn:
- immunoglobulines (voor de weerstand)
- essentiële aminozuren (eiwitten)
- bijzondere vetzuren
- lactose (melksuiker)
- groeifactoren
Actieve bescherming tegen ziekten
Moedermelk beschermt de baby actief tegen ziekten. Dit is anders dan bij kunstvoeding, die geen bescherming biedt. Moedermelk beschermt onder andere actief tegen diarree, darmstoornissen, luchtweginfecties en astma, middenoorontstekingen, allergieën en eczeem. Op de lange termijn hebben kinderen die geen borstvoeding hebben gekregen een grotere kans op onder andere suikerziekte, hart- en vaatziekten en overgewicht.Goede ontwikkeling
Door de bijzondere vetzuren die moedermelk bevat, ontwikkelen de ogen en de hersenen zich goed. Borstvoeding heeft een gunstig effect op de kaken en op de spraak van het kind.
Het belang van borstvoeding voor de moeder
Voor de moeder zijn er ook voordelen aan het geven van borstvoeding:- het bloedverlies na de bevalling blijft beperkt
- bij langdurig voeden vermindert het de kans op rheumatische artritis, borstkanker en botontkalking op latere leeftijd
- het heeft een gunstig effect op de moeder-kindbinding
De ideale babyvoeding
Moedermelk is de normale voeding voor de zich ontwikkelende baby en jong kind. Moedermelk bevat alles wat een baby nodig heeft voor een goede ontwikkeling. Zo heeft het als enige de juiste samenstelling voor een mensenkind, is het altijd en overal op de gewenste temperatuur beschikbaar en het is goedkoop.Bijzondere eigenschap van moedermelk
Eén van de meest bijzondere eigenschappen van borstvoeding is dat je als moeder genoeg melk kunt maken voor je groeiende baby, zelfs voor een tweeling of drieling. Hoe meer vraag, hoe meer aanbod. Daarnaast verandert de samenstelling van de melk met de leeftijd van de baby.Moedermelk
Colostrum of de eerste melk
De eerste melk wordt colostrum genoemd. Colostrum is een dikke geel-witte vloeistof die eiwitrijk en vetarm is, waardoor deze licht verteerbaar is. De darmen krijgen hierdoor de mogelijkheid de darmwerking en het verteringsproces op een goede manier op gang te brengen. Colostrum wordt al in de zwangerschap aangemaakt. In de zwangerschap kunnen er druppels colostrum uit je borst lekken. Na de geboorte is colostrum in voldoende hoeveelheden in je borsten aanwezig. Colostrum is rijk aan antistoffen waardoor je baby in de kwetsbare eerste weken een extra dosis beschermende stoffen binnenkrijgt. Colostrum is in kleine hoeveelheden beschikbaar, aangepast aan de kleine maag van je baby en aan het opstarten van de darmen. Het werkt laxerend op de darmen van je baby waardoor je baby het meconium (de eerste zwarte ontlasting) gemakkelijk kwijt raakt. De hoeveelheid colostrum die per voeding beschikbaar is varieert van 5ml tot 30ml. Dit is voldoende voor een gezonde, op tijd geboren baby. Een gezonde, op tijd geboren baby heeft namelijk genoeg reserves voor de eerste drie dagen en waardoor je baby, naast de colostrum de eerste drie dagen, geen andere voeding nodig.Rijpe melk
Rond de derde of vierde dag begint de samenstelling van het colostrum meestal te veranderen. Dit wordt overgangsmelk genoemd. Overgangsmelk combineert de eigenschappen van colostrum met de eigenschappen van rijpe melk. Na ongeveer twee weken wordt er geen colostrum meer geproduceerd en stroomt de rijpe melk uit je borst. De rijpe melk ziet er dunner en wateriger uit. Het bevat alle voedingsstoffen die een baby nodig heeft voor een gezonde groei en ontwikkeling van de organen. De samenstelling van rijpe melk past zich aan de veranderende behoefte van je baby aan. In het begin van een voeding is de rijpe melk wateriger van samenstelling en kan deze zelfs wat blauwig gekleurd zijn. Deze melk is bedoeld om de dorst van je baby te lessen. Geleidelijk aan wordt de melk steeds vetter, waarmee de honger van je baby wordt gestild. De het einde van de voeding is de melk meestal het vetst.Smaak
De smaak van borstvoeding kan veranderen. Borstvoeding smaakt steeds anders en is onder andere afhankelijk van wat de moeder gegeten geeft,Borstvoedingsprincipes
- na de geboorte, indien mogelijk, wordt je baby direct op je borst gelegd. Huid-op-huidcontact, zonder onderbreking, tot en met het eerste aanleggen.
- binnen één uur na de geboorte gaat je baby meestal op zoek naar de borst. Dit noemen we de zoek- en hapreflex waarbij je baby zoekende
- bewegingen met de mond en bewegingen met de armen en benen maakt. Soms vindt je baby uit zichzelf de weg naar je tepel, als je nodig is zullen we je baby helpen met het aanleggen aan de borst
- moeder en kind verblijven en slapen op dezelfde kamer (rooming-in)
- je baby mag zo vaak drinken als hij of zij wil (voeden op verzoek)
- je baby mag zo lang drinken als hij of zij wil. Als je baby goed aanligt leidt dit niet tot tepelproblemen
- het geven van een nachtvoeding tussen drie en vijf uur stimuleert de melkaanmaak extra bijvoeding wordt alleen op medische indicatie gegeven
- het gebruik van een zuigfles en een fopspeen wordt de eerste vier weken afgeraden
- binnen 12 à 24 uur na de geboorte wordt begonnen met kolven als je baby onvoldoende aan de borst heeft gezogen. Als je gescheiden bent van je baby wordt het kolven zo snel mogelijk gestart, het liefst binnen zes uur na de geboorte.
Vuistregels
De 10 vuistregels van de WHO/Unicef. Alle instellingen die het borstvoedingscertificaat hebben behaald dienen er zorg voor te dragen dat:- zij een borstvoedingsbeleid op papier hebben, dat standaard bekend wordt gemaakt aan alle betrokken medewerkers
- alle betrokken medewerkers de vaardigheden aanleren die noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van het beleid
- alle zwangere vrouwen worden voorgelicht over de voordelen en de praktijk van borstvoeding geven
- moeders binnen een uur na de geboorte van hun kind worden geholpen met borstvoeding geven
- aan vrouwen wordt uitgelegd hoe ze hun baby moeten aanleggen en hoe zij de melkproductie in stand kunnen houden, zelf als de baby van de moeder wordt gescheiden
- pasgeborenen geen andere voeding dan borstvoeding krijgen, noch extra vocht, tenzij op medische indicatie
- moeder en kind dag en nacht bij elkaar op een kamer mogen blijven
- borstvoeding op verzoek wordt nagestreefd
- aan pasgeborenen die borstvoeding krijgen geen speen of fopspeen wordt gegeven
- zij contacten onderhouden met andere instellingen en disciplines over de begeleiding van borstvoeding en dat zij de ouders verwijzen naar borstvoedingsorganisaties.
Borstvoedingsorganisaties
Voor meer informatie over borstvoeding en borstvoedingsorganisaties kun je kijken op één van onderstaande websites:- www.borstvoeding.nl
- www.lalecheleague.nl (vrijwilligersorganisatie voor informatie en ondersteuning rond borstvoeding)
- www.nvlborstvoeding.nl (beroepsorganisatie voor lactatiekundigen IBCLC)
- www.babyvoeding.org (informatie over naleving WHO-code in Nederland)
- www.babyfriendlynederland.nl (certificeringsinstelling WHO/Unicef Baby Friendly Hospital Initiative)
Borstvoedingcafé Ede
Het borstvoedingcafé wordt iedere eerste maandagochtend van de maand gehouden in de kroeg van cultureel centrum ‘Cultura’, de bibliotheek en muziekschool zijn eveneens in dit gebouw gevestigd, aan de Molenstraat te Ede (vlakbij de markt). Het café is bedoeld voor een ieder die borstvoeding geeft en voor zwangeren. In het café kan in een ontspannen sfeer informatie en tips tussen moeders en zwangeren worden uitgewisseld. Vragen kunnen worden gesteld. Bij elke bijeenkomst is een specialist op het vlak van borstvoeding aanwezig. Dit kan een lactatiekundige IBCLC zijn of een vrijwilligster van de verenigingen VBN of LLL. De verloskundigen van EVA Ede zijn mede-initiatiefnemers van dit project. We zien je graag terug in het café! Het borstvoedingcafé vindt iedere eerste maandagochtend van de maand plaats in het café van Cultura, Molenstraat te Ede. Let op: in de vakanties is er geen borstvoedingcafé.
